سونوگرافی واژینال چیست؟

دستگاه‌های سونوگرافی با توجه به عضو مورد نظر، شکل و ویژگی‌های متفاوتی دارند. یکی از پرکاربرد‌ترین دستگاه‌های سونوگرافی، دستگاه سونوگرافی واژینال نام دارد. این دستگاه ممکن است به شکل‌های مختلفی مثل سونوگرافی مبله یا به صورت دستگاه سونوگرافی هندهلد مورد استفاده قرار گیرد. دستگاه‌های سونوگرافی واژینال، می‌توانند امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت اندام‌های داخلی بانوان، مثل رحم یا تخمدان ارسال کنند.

این دستگاه‌ها، امکان تصویربرداری داخل رحم را به پزشک می‌دهند. در سونوگرافی ناحیه واژینال، بخش‌های مختلفی مثل دهانه رحم، واژن، آندومتر لوله‌های رحمی، مثانه و تخمدان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند. تفاوت این سونوگرافی ها با سایر دستگاه‌ها، این است که با استفاده از آنها، پروب در داخل رحم قرار می‌گیرد. در ادامه این مطلب از ایده گستر قدرت، قصد داریم درباره این دستگاه که به شکل سونوگرافی جیبی هم ارائه می‌شود، صحبت کنیم.

سونوگرافی واژینال چیست؟

بررسی اندام‌های داخلی بانوان، باید به شکل دقیق‌تری انجام شود تا بتوان از نتایج حاصله مطمئن بود. به همین منظور دستگاه‌های جدیدتری برای سونوگرافی طراحی شده‌اند که یکی از بهترین آنها، دستگاه سونوگرافی واژینال می‌باشد. مهمترین کاربرد این دستگاه، تصویربرداری از جنین برای بررسی و ارزیابی سلامت آن است.

پزشک برای استفاده از دستگاه سونوگرافی واژینال، باید آن را در داخل واژن قرار دهد. این دستگاه نیز مانند سایر دستگاه‌های اولتراسوند، امواج صوتی را به سمت اندام‌های داخلی بدن مانند رحم ارسال می‌کند و با تصویربرداری و عکس برداری، نتایج را روی صفحه نمایشگر مشخص می‌کند. فرآیند سونوگرافی ناحیه واژینال به هیچ وجه دردناک نیست و بین ۱۵ الی ۲۰ دقیقه به پایان می‌رسد.

قبل از اینکه این نوع دستگاه اولتراسوند برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان، طراحی و وارد بازار شود، مشکلات بسیار زیادی مثل سقط جنین یا سرطان دهانه رحم بین بانوان وجود داشت که به علت تشخیص دیر هنگام، آسیب بسیار زیادی به این دسته از بانوان وارد می‌کرد. اما امروزه می‌توان از دستگاه سونوگرافی واژینال برای بررسی عفونت، انواع کیست و غده در داخل رحم، سرطان یا مشکلات جنین استفاده کرد.

سونوگرافی ترانس واژینال یا داخلی چه کاربرد‌هایی دارد؟

سونوگرافی واژینال به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود. یکی از مهمترین روش‌های آن، سونوگرافی داخلی یا ترنس واژینال است.

• در روش سونوگرافی داخلی، ابتدا پزشک روی سطح مبدل اولتراسوند را با استفاده از کاندوم پوشش می‌دهد.
• سپس روی سطح آن، یک ژل مخصوص قرار می‌دهد تا به راحتی در داخل واژن حرکت کند. برخی از بانوان فکر می‌کنند که سونوگرافی داخلی درد زیادی دارد. اما استفاده از ژل باعث می‌شود که این کار بدون درد انجام شود.
• در مرحله بعد، پروب دستگاه وارد واژن شده و از بخش‌های داخلی بدن مثل رحم یا جنین تصویر برداری می‌کند. این تصاویر روی نمایشگر مشخص می‌شود. از این روش برای تشخیص سرطان و مشکلات دهانه رحم، تشخیص بیماری‌های جنین، تشخیص کیست و بررسی ناباروری و مشکلات بارداری استفاده می‌شود.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال

اگر قصد انجام سونوگرافی واژینال را دارید، بهتر است برای دقت بیشتر در نتایج، آن را بین روزهای 5 تا 11 سیکل قاعدگی برنامه‌ریزی کنید. البته این محدودیت زمانی الزامی نیست و پزشک معالج زمان مناسب را تعیین خواهد کرد.

در روزهای ۵ تا ۱۱ چرخه قاعدگی، پوشش داخلی رحم (اندومتر) نازک‌ترین حالت خود را دارد. این امر باعث می‌شود تا پزشک به وضوح بتواند ضخامت اندومتر، وجود هرگونه ضایعه مانند پولیپ یا فیبروم و همچنین وضعیت رحم و تخمدان‌ها را ارزیابی کند.

مزایای انجام سونوگرافی واژینال در این بازه زمانی شامل:

•       تشخیص دقیق‌تر ضخامت اندومتر: در این دوره، هرگونه ضخامت غیر طبیعی اندومتر به راحتی قابل تشخیص است که می‌تواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌ها مانند آندومتریوز یا سرطان رحم باشد.
•       رویت بهتر ساختار رحم و تخمدان‌ها: با نازک بودن اندومتر، ساختارهای داخلی رحم و تخمدان‌ها واضح‌تر دیده می‌شوند و امکان تشخیص کیست‌ها، فیبروم‌ها و سایر ضایعات به طور دقیق‌تر فراهم می‌شود.
•       کاهش احتمال تداخل خونریزی: در روزهای ابتدایی قاعدگی، خونریزی معمولا کمتر است و این امر باعث می‌شود تا کیفیت تصاویر سونوگرافی بهتر باشد.

اما برای بررسی‌های خاص، زمان‌های مشخصی توصیه می‌شود:

•       بررسی ضخامت اندومتر: بهترین زمان برای بررسی ضخامت اندومتر (لایه داخلی رحم) بلافاصله پس از پایان قاعدگی و در روزهای 5 تا 11 چرخه قاعدگی است. در این زمان، ارزیابی پوشش اندومتر دقیق‌تر انجام می‌شود.
•       بررسی فولیکول‌های تخمدان: اگر هدف از انجام سونوگرافی، بررسی فولیکول‌های تخمدان برای ارزیابی باروری باشد، بهتر است این سونوگرافی حدود 14 روز قبل از شروع قاعدگی بعدی انجام شود. در این زمان، فولیکول غالب قابل شناسایی است.
•       بررسی کیست تخمدان: زمان انجام سونوگرافی برای بررسی کیست تخمدان به تشخیص پزشک بستگی دارد و ممکن است در هر زمانی از چرخه قاعدگی انجام شود.

به‌طور کلی بسته به اینکه به چه دلیلی سونوگرافی تجویز شده است، پزشک زمان مناسب را تعیین می‌کند. در برخی موارد، مانند درد حاد لگن، ممکن است نیاز به انجام فوری سونوگرافی باشد.

آیا می‌توان در دوران قاعدگی سونوگرافی واژینال انجام داد؟

استفاده از سونوگرافی همراه واژینال یا دستگاه‌های مبله، باید در زمان مناسبی انجام شود. برخی افراد تصور می‌کنند که نمی‌توان سونوگرافی واژینال را در زمان قاعدگی انجام داد. ولی هیچ مشکلی برای انجام سونوگرافی واژینال در دوره عادت ماهیانه وجود ندارد.

البته تخمدان و رحم شما باید در وضعیت مناسبی قرار داشته باشند. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید میزان باروری تخمدان‌ها را مورد بررسی قرار دهید، بهتر است حدود ۱۴ روز قبل از قاعدگی برای انجام سونوگرافی واژینال اقدام کنید. اگر می‌خواهید کیست و غده‌های داخل رحم را بررسی کنید، بهتر است حدود دو هفته بعد از قاعدگی این کار را انجام دهید.

روش انجام سونوگرافی واژینال

روش انجام سونوگرافی ناحیه واژینال بسیار ساده است. همانطور که گفته شد، پزشک روی سطح پروب سونوگرافی را با استفاده از یک ژل مخصوص و کاندوم پوشش می‌دهد و آن را به آرامی درون ناحیه واژن قرار خواهد داد. در ادامه سنسورهای روی دستگاه، امواج را برای اندام‌های داخلی مثل تخمدان و رحم ارسال می‌کنند.

این امواج بعد از برخورد به اندام‌ها بازتاب می‌شوند و بازتاب آن‌ها می‌تواند به شکل تصویر روی صفحه نمایشگر مشخص شود. جالب است بدانید حتی دستگاه سونوگرافی پرتابل نیز می‌توانند تصاویر تقریباً دقیقی از وضعیت داخلی رحم و جنین در اختیار پزشک و تکنسین قرار دهند. بنابراین انتخاب مناسبی برای انجام اولتراسوند ناحیه واژینال هستند.

پیشنهاد به مطالعه بیشتر: سونوگرافی پرتابل چیست؟

آمادگی قبل از سونوگرافی واژینال

برای انجام سونوگرافی ناحیه واژینال، نیازی نیست آمادگی خاصی داشته باشید. فقط پزشک باید بهترین زمان برای انجام سونوگرافی را مشخص کند. به همین دلیل قبل از سونوگرافی، سعی کنید به پزشک مراجعه کنید تا مشخص شود که دقیقا در چه زمانی باید اولتراسوند ناحیه واژینال را انجام دهید. همچنین قبل از انجام سونوگرافی، مثانه خود را تخلیه کنید. اگر قصد دارید در زمان قاعدگی، اولتراسوند ناحیه واژینال را انجام دهید و از تامپون استفاده می کنید، تامپون را از داخل رحم خارج کنید.

عوارض سونوگرافی واژینال

سونوگرافی واژینال، هیچ گونه خطری ندارد. زیرا امواجی که به سمت اندام‌های داخلی بدن بازتاب می‌شوند، امواج فراصوت هستند و اشعه آنها اصلا خطرناک نیست.

گاهی اوقات ممکن است برخی از بانوان، به ژلی که روی پروب دستگاه قرار می‌گیرد، حساسیت نشان دهند. ولی برخی از مواد جدیدتر، وارد بازار شده‌اند که هیچگونه حساسیتی در برخورد با دهانه رحم ایجاد نمی‌کنند.

همچنین ممکن است فردی باردار باشد و کیسه آب او پاره شده باشد، در این حالت امکان بروز عفونت در جنین، بسیار زیاد است. به همین دلیل نباید از سونوگرافی واژینال استفاده کرد.

اندازه پروب سونوگرافی واژینال

پروب دستگاه سونوگرافی واژینال، قطری به اندازه یک الی یک و نیم سانتیمتر دارد و طول آن به حدود ۲۰ سانتیمتر می‌رسد. البته شاید فکر کنید که تمام پروب دستگاه سونوگرافی واژینال وارد واژن می‌شود، در حالی که پزشک ممکن است بنابر صلاحدید خود و نوع بیماری شخص که باید مورد بررسی قرار بگیرد، تنها ۴ الی ۵ سانتی متر را وارد واژن کند.

تفاوت ترانس واژینال با سونوگرافی لگن چیست؟

روش انجام سونوگرافی ترانس واژینال با لگن متفاوت است. در سونوگرافی لگن، پزشک یا تکنسین سونوگرافی، پروب دستگاه را روی قسمت پایینی شکم قرار می‌دهد تا تخمدان‌ها و اندام‌های داخلی بدن را بررسی کند. ولی در سونوگرافی ترانس واژینال، دستگاه درون واژن قرار می‌گیرد.

سونوگرافی ترانس واژینال، نتایج دقیق‌تری داشته و اطلاعات بیشتری در اختیار پزشک قرار می‌دهد. با این وجود انجام سونوگرافی ناحیه واژینال برای بسیاری از بانوان امکان‌پذیر نیست. به عنوان مثال، معمولاً برای بررسی مشکلات و بیماری‌های تخمدان و رحم دختران، از سونوگرافی لگن استفاده می‌شود.

برای انجام اولتراسوند ناحیه لگن باید از قبل به اندازه کافی آب بخورید تا مثانه شما پر باشد. ولی برای سونوگرافی واژینال نیاز به انجام این کار نیست. گاهی اوقات ممکن است در زمان انجام سونوگرافی ترانس واژینال و به دلیل عدم تبحر پزشک، شخص احساس درد خیلی کمی داشته باشد. ولی در زمان انجام سونوگرافی لگن یا سونوگرافی شکمی، هیچگونه دردی وجود نخواهد داشت.

مزایای سونوگرافی واژینال

دستگاه سونوگرافی واژینال بعد از ورود به جامعه پزشکی، توانسته فواید زیادی به خصوص برای مادران باردار و اشخاصی که مبتلا به بیماری‌های رحم و تخمدان هستند، داشته باشد. این دستگاه اولتراسوند، بهترین انتخاب برای تشخیص سلامت مادر و جنین است.

در میان انواع روش‌های سونوگرافی واژینال، سونوگرافی داخلی یا ترنس واژینال ایمنی بیشتری دارد و هیچگونه خطر یا حساسیتی برای بانوان نخواهد داشت. این روش سونوگرافی به دلیل ورود به ناحیه واژن و بررسی دقیق‌تر اندام‌ها، به پزشک کمک می‎کند تا نوع بیماری را بهتر تشخیص داده و روش درمان را تشخیص دهد.

بهترین دستگاه سونوگرافی واژینال

استفاده از بهترین دستگاه سونوگرافی دنیا برای تشخیص بیماری‌های رحم و تخمدان یا مشکلات جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان برخی از دستگاه‌های سونوگرافی واژینال وارد بازار شده اند که به شکل پرتابل یا همراه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این دستگاه‌های سونوگرافی می‌توانند همه جا همراه پزشک باشد و در مواردی که مادر باردار نمی‌تواند به کلینیک مراجعه کند، برای تشخیص بیماری‌های جنین مورد استفاده قرار گیرند. این دستگاه‌ها به راحتی به صفحه نمایشگر تبلت یا گوشی همراه متصل می‌شوند و تصاویری با وضوح مناسب روی صفحه نمایشگر ایجاد می‌کنند.

دستگاه‌های سونوگرافی واژینال، برند‌ها و قیمت‌های مختلفی دارند و شما می توانید بهترین دستگاه سونوگرافی واژینال را با استفاده از مشاوره های کارشناسان ما بیابید. به این منظور می توانید با مشاورین مجرب ما تماس حاصل نمایید.

سوالات پرتکرار