سونوگرافی کبد

از دستگاه سونوگرافی برای بررسی اندام‌های داخلی بدن و تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود و سونوگرافی کبد، یکی از روش هایی است که برای تشخیص مشکلات کبدی مورد استفاده قرار می گیرد. شناسایی منشا اصلی بیماری‌های داخلی کبد با چشم مسلح و بدون استفاده از دستگاه‌های سونوگرافی امکان پذیر نیست.

دستگاه‌های سونوگرافی که برای بررسی وضعیت داخلی اندام‌ها و مشکلات کبد مورد استفاده قرار می‌گیرند، متفاوت هستند. پزشکان معمولا از انواع دستگاه سونوگرافی برای این کار استفاده می کنند و یکی از بهترین گزینه ها استفاده از دستگاه سونوگرافی هندهلد است. دستگاه سونوگرافی جیبی کار پزشکان در تشخیص و درمان را بسیار ساده تر می کند و به آن سرعت می بخشد. در ادامه قصد داریم درباره سونوگرافی کبد، روش انجام آن و بهترین دستگاه سونوگرافی کبد صحبت کنیم.

علت انجام سونوگرافی کبد چیست؟

همانطور که در ابتدا گفته شد، تشخیص دقیق بیماری‌ها و مشکلات مربوط به کبد فقط با علائم ظاهری امکان پذیر نیست. طی سال‌های اخیر، سونوگرافی به عنوان یکی از ایمن‌ترین روش‌ها برای بررسی دقیق‌تر وضعیت بیماری شناخته شده است. در ادامه برخی از دلایل انجام سونوگرافی کبد را برای شما بیان می‌کنیم:

• با استفاده از سونوگرافی ناحیه کبد، پزشک می‌تواند تشخیص دهد دقیقا کدام قسمت از کبد آسیب دیده و میزان آسیب چقدر است. با کمک این اطلاعات پزشک می تواند متناسب با آسیب به وجود آمده، درمان مناسب را برای بیمار تجویز کند.
• در سونوگرافی به هیچ وجه از امواج خطرناک استفاده نمی‌شود. در سونوگرافی کبد، امواج فراصوت به سمت اندام‌های بدن فرستاده می‌شود که باعث بروز بیماری یا آسیب نخواهد شد.
• با کمک سونوگرافی کبد شما با کمترین هزینه، دقیق‌ترین نتایج را به دست خواهید آورد.
• سرعت انجام سونوگرافی ناحیه کبد بسیار بالاست و نتایج حاصل از سونوگرافی، معمولاً خیلی سریع روی صفحه نمایشگر مشخص می‌شود.
• سونوگرافی بهترین انتخاب برای تشخیص بروز بیماری‌های خطرناک کبد مثل سرطان، غده، تومور یا ضایعات خطرناک کبدی است.

چه زمانی پزشک سونوگرافی کبد توصیه می کند؟

همانطور که در سایت medicalnewsto هم گفته شده، معمولا برخی از علائم وجود دارند که ممکن است پزشک، در معاینات اولیه آنها را تشخیص دهد. اما اگر نتواند با کمک نشانه‌ها و علائم اولیه، بیماری را به شکل دقیق تشخیص دهد، برای بیمار، سونوگرافی ناحیه کبد و کیسه صفرا را تجویز می کند. در آزمایش کبد و کیسه صفرا، بیماری‌هایی مثل سنگ کلیه و التهاب کیسه صفرا یا انسداد لوله‌ها در کبد بررسی شده و نتایج آن ثبت می‌شود.

معمولا در زمان مشاهده علائمی که در ادامه بیان می‌شود، پزشک سونوگرافی کبد تجویز می‌کند. می‌توان از دستگاه‌های سونوگرافی کلینیکی یا سونوگرافی جیبی برای بررسی موارد زیر استفاده کرد.

• درد شکم
• بزرگی و تورم شکم به صورت غیر عادی
• آزمایش خون غیر طبیعی مربوط به کبد
• بزرگی کبد
• جهت بیوپسی از بافت کبد

تفسیر سونوگرافی کبد

با استفاده از سونوگرافی ناحیه کبد می‌توان هر نوع توده بدخیم یا غده خطرناکی در ساختار کبد و کیسه صفرا را تشخیص داد. معمولا با کمک سونوگرافی کبد می‌توان دو نوع عارضه خطرناک را شناسایی کرد.

1. توده های بدخیم با کلسیفیکاسیون (Calcification)

اولین بیماری که با کمک سونوگرافی کبد تشخیص داده می‌شود، توده‌های بدخیم است. این توده‌ها معمولاً حاوی مایعات یا ترکیبات دیگر هستند. گاهی اوقات ممکن است درون این توده‌ها، خون یا سلول ‌های دیگر وجود داشته باشد که نشان دهنده سرطان کبد است.

2.توده‌های خوش ‌خیم

توده‌های خوش خیم، یکی دیگر از عواملی هستند که هنگام سونوگرافی کبد تشخیص داده می‌شوند. درون این توده‌ها مایعات وجود دارد و عموماً به شکل توده‌های کیستیک هستند. این توده‌ها هیچ گونه خطری ندارند و کاملا خوش خیم هستند.

اندازه طبیعی کبد در سونوگرافی

روش انجام سونوگرافی کبد و کیسه صفرا

1. برای انجام سونوگرافی ناحیه کبد با سونوگرافی همراه یا سایر دستگاه‌های سونوگرافی، ابتدا بیمار باید روی تخت دراز بکشد.
2. سپس پزشک یک ژل مخصوص را روی پروب دستگاه سونوگرافی قرار می‌دهد.
3. در مرحله بعد پروب دستگاه سونوگرافی روی سطح شکم قرار می‌گیرد. پزشک، پروب دستگاه را به سمت کبد یا طحال می‌برد و ممکن است مقداری فشار به این ناحیه وارد کند.
4. زمانی که دستگاه سونوگرافی روشن باشد، امواج فراصوتی را به سمت اندام‌ها مثل کبد و طحال ساطع می‌کند. سپس بازتاب آن به شکل تصویر روی صفحه نمایشگر مشاهده می‌شود.

تشخیص کبد چرب با آزمایش خون یا سونوگرافی

کبد چرب یکی از مشکلات شایع به ویژه در جوامع امروزی است که می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله سبک زندگی ناسالم، تغذیه نادرست، یا بیماری‌های زمینه‌ای به وجود آید. برای تشخیص این بیماری، روش‌های مختلفی مانند آزمایش خون و سونوگرافی به کار می‌روند.

آزمایش خون، معمولاً سطح آنزیم‌های کبدی را اندازه‌گیری می‌کند و در صورت افزایش این آنزیم‌ها، احتمال آسیب به کبد وجود دارد. از سوی دیگر، سونوگرافی یکی از روش‌های غیرتهاجمی و بسیار دقیق برای تشخیص میزان چربی در کبد است. این روش به پزشک کمک می‌کند تا تصویری واضح از وضعیت کبد ارائه دهد و در تشخیص کبد چرب به ویژه در مراحل اولیه کمک کند.

گرید در سونوگرافی کبد نشان‌دهنده میزان تجمع چربی در کبد است و معمولاً در سه سطح مختلف طبقه‌بندی می‌شود:

1. گرید 1 (کبد چرب خفیف): در این گرید، تجمع چربی در کبد نسبتا کم است و معمولاً علائم خاصی ندارد. این وضعیت اغلب به صورت تصادفی در سونوگرافی‌های معمولی کشف می‌شود.

2. گرید 2 (کبد چرب متوسط): در این مرحله، میزان چربی بیشتر از گرید 1 است و ممکن است با علائم جزئی مانند خستگی، درد در ناحیه کبد یا مشکلات گوارشی همراه باشد.

3. گرید 3 (کبد چرب شدید): در این گرید، چربی به میزان زیادی در کبد تجمع پیدا کرده و ممکن است به التهاب و آسیب ساختاری کبد منجر شود. این مرحله معمولاً نیاز به مداخله پزشکی جدی‌تری دارد تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

شناسایی گرید دقیق بیماری از طریق سونوگرافی می‌تواند به پزشک کمک کند تا روش درمانی مناسبی را برای بیمار انتخاب کند.

سونوگرافی کبد چرب گرید 3

در صورتی که کبد چرب به مرحله پیشرفته‌تری رسیده باشد، سونوگرافی می‌تواند این تغییرات را شناسایی کند. در گرید 3، که به عنوان گرید شدید کبد چرب شناخته می‌شود، چربی به اندازه‌ای در کبد تجمع پیدا کرده که می‌تواند ساختار کبد را تغییر دهد. در این مرحله، کبد بزرگتر از اندازه طبیعی خود می‌شود و ممکن است مشکلاتی نظیر التهاب و آسیب به بافت کبد بوجود آید.

این گرید از بیماری می‌تواند باعث کاهش عملکرد کبد و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی‌تری مانند فیبروز کبدی شود. در صورتی که این تغییرات زودتر شناسایی شوند، می‌توان از پیشرفت بیشتر بیماری جلوگیری کرد و با تغییرات در سبک زندگی و مصرف دارو، شرایط بهتری برای بیمار فراهم ساخت.

قبل از سونوگرافی کبد چه بخوریم؟

برای اینکه نتایج سونوگرافی کبد دقیق و قابل اعتماد باشد، رعایت برخی نکات قبل از انجام این آزمایش ضروری است. یکی از این نکات این است که حداقل 6 تا 8 ساعت قبل از سونوگرافی باید ناشتا باشید. این کار کمک می‌کند تا تصاویر دقیق‌تری از کبد و سایر اعضای شکم به دست آید. همچنین، مصرف مایعات کافی به ویژه آب می‌تواند به تسهیل فرآیند تصویربرداری کمک کند.

از سوی دیگر، بهتر است چند روز قبل از سونوگرافی از مصرف غذاهای چرب، سنگین یا حاوی قند زیاد خودداری کنید. این مواد ممکن است به دلیل تغییر در نحوه عملکرد دستگاه گوارش، نتایج سونوگرافی را تحت تأثیر قرار دهند. در صورت داشتن هرگونه دستور خاص از پزشک، حتماً آن‌ها را دنبال کنید.

آمادگی قبل از سونوگرافی کبد

به طور کلی اقدامات لازم قبل از انجام سونوگرافی برای اندام‌های مختلف بدن، متفاوت است. به عنوان مثال؛ برای برخی از اندام‌ها، شاید لازم باشد مثانه شما پر باشد. ولی برای اندام‌هایی مثل کبد و طحال، ناشتا بودن اهمیت بسیار زیادی دارد.

قبل از انجام سونوگرافی کبد باید ناشتا باشید و هیچ گونه غذایی در شب قبل یا صبح انجام سونوگرافی مصرف نکنید. همچنین از مصرف غذاهای چرب شدیدا خودداری کنید. می‌توانید مقداری مایعات مثل آب میوه مصرف کنید.

بهترین دستگاه سونوگرافی کبد

استفاده از یک دستگاه سونوگرافی با کیفیت، تاثیر بساری بر تشخیص بیماری های مختلف همچون بیماری های مرتبط با کبد و طحال دراد. دستگاه‌های مختلفی مثل سونوگرافی پرتابل یا سونوگرافی کلینیکی وجود دارند که نتایج حاصل از آنها تقریباً مشابه یکدیگر است.

برخی افراد به نتایج دستگاه‌های سونوگرافی کوچک اعتماد ندارند. ولی دستگاه‌های سونوگرافی که به عنوان سونوگرافی پرتابل در بازار ارائه می‌شوند، کیفیت و عملکرد بسیار مناسبی دارند و می‌توانند جزئیات را به پزشک نشان دهند.

قبل از اینکه برای خرید دستگاه سونوگرافی اقدام کنید، بهتر است راهنمای خرید این محصول را در سایت مطالعه کنید. اینجا محصولات متنوعی قرار دارند که با بهترین سطح کیفیت و کارایی به کاربران ارائه می‌شوند.

پیشنهاد به مطالعه بیشتر: بهترین دستگاه سونوگرافی در ایران و دنیا

سوالات متداول در خصوص سونوگرافی کبد

بیماری‌های کبد و طحال مثل سرطان یا غده و تومور در صورتی که نادیده گرفته شوند، ممکن است بسیار خطرناک باشند. بهترین راه تشخیص این بیماری‌ها مراجعه به کلینیک‌های سونوگرافی یا استفاده از دستگاه سونوگرافی پرتابل است که می‌تواند تصاویر کلیه و کیسه صفرا را با دقت و وضوح بالایی به پزشک نشان دهد و سرعت درمان شما را بالا ببرد. در این زمینه برخی سوالات متداول وجود دارد که در ادامه به پاسخ آنها می پردازیم: