پلورال افیوژن تجمع مایع اضافی در فضای ریه‌ها است که اغلب با عوارض یا علائم قابل توجهی ظاهر می‌شود. البته این بیماری در دوره اولیه رشد خود خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. می‌توان گفت آب آوردن ریه بیشتر به دلیل مسائل زمینه‌ای همانند عفونت، نارسایی قلبی یا عارضه‌های بدخیم است. ناگفته نماند همیشه تشخیص زودهنگام این بیماری‌ها در مدیریت آنها بسیار موثر خواهد بود، بنابراین تشخیص به موقع پلورال افیوژن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
شاید برایتان سوال شود که این بیماری‌ها به چه روش‌هایی قابل تشخیص است؟ سونوگرافی یک ابزار ارزشمند و کاربردی در تشخیص و ارزیابی سلامت قسمت‌های داخلی بدن همانند ریه به حساب می‌آید که با کمک همین روش می‌توان آب آوردن ریه را خیلی زود شناسایی کرد. برای اینکه با نقش سونوگرافی در تشخیص این عارضه آشنا شوید، می‌توانید راهنمای زیر را به طور کامل مطالعه کنید.
آشنایی با بیماری پلورال افیوژن یا آب آوردن ریه
پلورال افیوژن زمانی اتفاق می‌افتد که مایع اضافی در حفره‌ای از ریه که فضای نازک بین 2 لایه آن است جمع شود. این تجمع غیر عادی مایع به ریه فشار وارد می‌کند و آن را فشرده می‌سازد. در نهایت فرد بیمار با مشکلات تنفسی مختلفی روبرو خواهد شد.
حفره‌ای که این مایع اضافی در آن قرار می‌گیرد، پلور نام دارد که از غشای نازکی تشکیل شده است. این حفره در واقع میان حفره ریه‌ها و قفسه سینه بیمار قرار دارد. یک انسان سالم و معمولی مایع در این حفره پلور دارد؛ اما در صورتی که مایع بین قفسه سینه و ریه‌ها زیاد شود، عوارض مختلفی رخ می‌دهند.
متاسفانه این عارضه حتی می‌تواند باعث مرگ فرد بیمار شود. از این رو در صورت بروز علائم اولیه این بیماری یا تشخیص زودهنگام آن باید بلافاصله به سراغ متخصصان حرفه‌ای بروید. برای اینکه از وضعیت سلامت ریه خود مطمئن شوید، می‌توانید سونوگرافی ریه انجام دهید.
علل بروز بیماری پلورال افیوژن یا آب آوردن ریه
عوامل و دلایل مختلفی می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند. برای مثال ذات الریه و سل از جمله بیماری‌هایی هستند که به آب آوردن ریه ختم خواهند شد. همچنین نارسایی احتقانی می‌تواند از دیگر دلایل بروز این بیماری به حساب آید.
از آنجایی که این بیماری به ریه مربوط است، در صورت ابتلا به سرطان ریه، ممکن است شما با مشکل آب آوردن ریه نیز روبرو شوید. حتی بیماری متاستاتیک از جمله بیماری‌های موثر در بروز عارضه پلورال افیوژن است.
در نهایت اینکه شرایطی همانند آرتریت روماتوئید و لوپوس نیز می‌توانند باعث آب آوردن ریه شوند. به طور کلی شما باید از سلامت بدن خود نهایت مراقبت را به عمل آورید تا از بروز این نوع عارضه‌ها نیز جلوگیری شود.
علائم آب آوردن ریه
علائم پلورال افیوژن می‌تواند براساس حجم مایع و علت زمینه‌ای آن متفاوت باشد. برخی از علائم رایج این بیماری عبارت هستند از:
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه به ویژه هنگام تنفس عمیق
- سرفه
- تب به همراه عفونت
نقش سونوگرافی در تشخیص آب آوردن ریه
سونوگرافی به دلیل اینکه قابل دسترس بوده و از ایمنی به همراه دقت بالا نیز بهره‌مند شده برای تشخیص این بیماری و سلامت ریه بسیار کاربرد دارد. انجام سونوگرافی در زمان درست تا حد زیادی بر روی تشخیص به موقع پلورال افیوژن موثر خواهد بود.
برخلاف دستگاه اشعه ایکس قفسه سینه یا سی تی اسکن، سونوگرافی هیچ اشعه خطرناکی ندارد و به همین دلیل این روش تشخیص به گزینه امنی برای تشخیص شرایط و سلامت ریه تبدیل شده است. استفاده از سونوگرافی در شناسایی به موقع انواع بیماری‌ها از جمله پلورال افیوژن بسیار کاربردی خواهد بود.
مزایای استفاده از سونوگرافی
با انتخاب این روش تشخیصی، متخصص می‌تواند شرایط و سلامت ریه فرد بیمار را در زمان درست ارزیابی کند و آن را تحت معاینه قرار دهد. با استفاده از این روش پزشک می‌تواند فوری‌ترین راه‌حل‌های درمانی را نیز بیابد و برای به کار گرفتن آنها اقدام کند.
همچنین با استفاده از سونوگرافی متخصص می‌تواند حرکت مایع را مشاهده کند و شرایط ریه را مورد بررسی قرار دهد تا مطمئن شود که آیا بیمار به عارضه پلورال افیوژن دچار است یا با شرایط دیگری روبرو خواهد بود.
خبر خوب اینکه سونوگرافی روش تشخیصی مقرون به صرفه است. به عبارت دیگر این روش تشخیصی در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری نه تنها در دسترس‌تر قرار دارد بلکه از نظر قیمت نیز هزینه کمتری به همراه خواهد داشت.
نحوه اجرای سونوگرافی برای تشخیص مشکل آب آوردن ریه
قبل از انجام این نوع سونوگرافی بیمار باید در وضعیت نشسته یا نیمه خوابیده قرار گیرد تا امکان مشاهده بهتر فضای پلور برای متخصص فراهم شود. دستگاه سونوگرافی استاندارد به مبدل خطی یا محدب مجهز است.
متخصص مجری باید عمق نفوذ و فرکانس دسته این دستگاه را تنظیم کند تا به نتیجه دلخواه دست یابد. در اقدام اولیه برای این روش ارزیابی، فرد مجری دیواره قفسه سینه را به منظور شناسایی مناطق تجمع مایع اسکن می‌کند.
این نوع سونوگرافی تشخیصی باید از جهات مختلف، از جمله قسمت‌های قدامی، جانبی و خلفی قفسه سینه انجام شود. در بخش بعدی بیشتر در مورد نواحی و زوایای موثر در تشخیص پلورال افیوژن از طریق سونوگرافی توضیح می‌دهیم.
نواحی تشخیص پلورال افیوژن در سونوگرافی
در مرحله بعد نوبت به ارزیابی فضای پلورال می‌رسد. در این مرحله متخصص بر روی زوایای کوستوفرنیک تمرکز می‌کند؛ زیرا مایع اضافی اغلب در این نواحی جمع می‌شود. زاویه زیر دنده بیمار یکی از زوایایی است که در این نوع روش تشخیصی بسیار مهم خواهد بود.
فرد مجری مبدل را درست زیر قفسه سینه بیمار قرار می‌دهد و زاویه‌ای به سمت قلب ایجاد خواهد کرد تا پلور سمت چپ بیمار مشاهده شود. نمای دیگری نیز برای انجام این سونوگرافی وجود دارد که از بیمار خواسته می‌شود به پهلو بخوابد تا فضای پلور بهتر ارزیابی شود؛ زیرا مایع با جاذبه جابجا می‌شود.
ناحیه انکوئیک یا تاریک نیز تحت ارزیابی و تصویر برداری قرار می‌گیرد؛ زیرا این ناحیه نشان‌دهنده تجمع مایع است. وجود ضایعات در داخل مایع ممکن است نشان دهند یک افیوژن پیچیده باشد.
در سونوگرافی تشخیص پلورال افیوژن چه چیزهایی مشخص می‌شود؟
یکی از سوال‌هایی که در مورد سونوگرافی تشخیصی این بیماری پرسیده می‌شود مربوط به یافته‌های حاصل از آن و تفسیر نتایج به دست آمده است. برخی از ویژگی‌ها و مشخصاتی که در این روش سونوگرافی قابل تشخیص هستند را در ادامه توضیح می‌دهیم:
- سطح مایع: مقدار مایع موجود و میزان توزیع آن در حفره پلور طی این روش سونوگرافی تحت ارزیابی دقیق قرار می‌گیرد.
- شرایط ریه: وضعیت طبیعی ریه نشان‌دهنده سالم بودن پلور احشایی و جداری است. عدم مشاهده علائم مربوط به سلامت ریه ممکن است نشان‌دهنده عارضه آب آوردن ریه باشد.
- وجود خطوط بی: خطوط عمودی که از پلور امتداد می‌یابند می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات ریوی و سندرم بینابینی باشند که در نهایت پلورال افیوژن را نیز به همراه دارند.
علاوه بر علائم و مشخصاتی که در این روش تشخیصی قابل مشاهده هستند، سونوگرافی می‌تواند درجه سختی و شدت عارضه پلورال افیوژن نیز اشاره کند. با این کار به طور حتم تشخیص روش درمانی راحت‌تر خواهد بود.
درجه پلورال افیوژن قابل تشخیص از طریق سونوگرافی
در قسمت قبلی اشاره کردیم که سونوگرافی می‌تواند به درجه‌بندی بیماری پلورال افیوژن براساس حجم مایع کمک کند. در صورتی که حجم مایع تشخیص داده شده در سونوگرافی کمتر از 5 سانتی‌متر باشد، ریه فرد بیمار به مقدار خیلی کمی آب آورده است.
این در حالی خواهد بود که اگر حجم مایع به 5 تا 10 سانتی‌متر برسد می‌توان گفت افیوژن متوسط رخ داده است. در ضمن اگر حجم مایع یا سیال درون پلور بیش از 10 سانتی‌متر باشد، فرد بیمار به افیوژن بزرگ دچار شده است.
فراموش نکنید دقت یافته‌های حاصل از سونوگرافی که به تشخیص پلورال افیوژن یا آب آوردن ریه کمک می‌کنند بیش از هر چیزی به میزان مهارت و تجربه فرد اپراتور نیز بستگی دارد. از این رو فرد مجری باید از آموزش‌های لازم در این مورد بهره‌مند شده باشد.
سونوگرافی، روشی موثر در تشخیص آب آوردن ریه
ظهور سونوگرافی در تشخیص و مدیریت عارضه آب آوردن ریه تحولات عظیمی ایجاد کرده است و توانسته جایگزین ایمن و مقرون به صرفه‌ای برای سایر روش‌های تصویربرداری باشد. با ادامه پیشرفت فناوری این دستگاه‌ها، نقش سونوگرافی در تشخیص انواع بیماری‌ها رو به افزایش است.
از این رو متخصصان راحت‌تر می‌توانند انواع بیماری‌ها را تشخیص دهند و در عین حال برای درمان آنها دست به کار شوند. در نهایت اینکه متخصصان براساس تکنیک‌ها یا استراتژی‌هایی که در تصویربرداری به کار می‌گیرند، می‌توانند خیلی راحت و در بالاترین کیفیت بیماری یا عارضه مربوط به ریه و سایر اندام‌های داخلی را تشخیص دهند.
دیدگاه‌ها