فهرست مطالب
یک روش تشخیص ضروری در حوزه زنان و زایمان، سونوگرافی واژینال نام دارد که برای ارزیابی مراحل اولیه بارداری، شناسایی ناهنجاری‌های احتمالی، اطمینان از سلامت مادر و شرایط رشد جنین حیاتی است. سونوگرافی واژینال تصاویر دقیقی از اندام‌های لگن به نمایش می‌گذارد و در مقایسه با سونوگرافی شکم، دید واضح‌تری از رحم، دهانه رحم و تخمدان‌ها ارائه می‌دهد. اگر به عنوان یک مادر باردار قصد انجام این روش تصویربرداری را دارید، با ما همراه باشید. در این راهنما به طور مفصل در مورد سونوگرافی ترانس واژینال بارداری توضیح می‌دهیم.
سونوگرافی واژینال چیست؟
در سونوگرافی ترانس واژینال بارداری، اپراتور مجری یک مبدل یا دستگاه کوچک پروب مانندی را در کانال واژن فرد بیمار وارد می‌کند. این مبدل امواج صوتی را با فرکانس بالا منتشر خواهد کرد تا تصاویر واضحی از ساختارهای داخل رحم منعکس شوند.
با این کار تصاویر دقیقی از درون رحم فرد متقاضی بر روی مانیتور قابل مشاهده خواهند بود. برخلاف سونوگرافی شکمی که تنها یک مبدل بر روی شکم حرکت داده می‌شود، طی سونوگرافی واژینال دید نزدیک‌تر و دقیق‌تری از اندام‌های لگن به دست می‌آید.
نحوه انجام سونوگرافی واژینال
مبدل یک دستگاه کوچک استریل‌شده است که به کمک ژل روان‌کننده به آرامی وارد واژن می‌شود. شاید با شنیدن پروسه انجام این نوع سونوگرافی کمی ترس و دلهره را تجربه کنید اما نگران نباشید. سونوگرافی واژینال به طور کلی بدون درد است، البته برخی از بانوان ناراحتی‌های جزئی را تجربه می‌کنند که خیلی سریع رفع می‌شود.
امواج صوتی تولید شده توسط مبدل بلادرنگ به تصاویر روی مانیتور تبدیل می‌شوند. با این روش تشخیصی، متخصص می‌تواند اندام‌های تولیدمثل مادران باردار را از نزدیک مشاهده کرده و آن‌ها را تحت بررسی دقیق قرار دهد.
آماده شدن برای انجام سونوگرافی واژینال بارداری
برای انجام سونوگرافی ترانس واژینال بارداری به آمادگی خاصی نیاز ندارید. متخصص از شما می‌خواهد قبل از مراجعه برای انجام این نوع سونوگرافی مثانه خود را به طور کامل تخلیه کنید تا تصاویر با وضوح بالاتری به دست آیند.
پوشیدن لباس راحت و مشورت کردن با فرد مجری قبل از انجام این نوع سونوگرافی روند اجرا را آسان می‌کند. مادر باردار بر روی میز معاینه دراز می‌کشد و پاهای خود را در رکاب قرار می‌دهد. مراحل اولیه این نوع سونوگرافی شبیه به معاینه لگن است.
در ادامه متخصص نیز مبدل را استریل کرده و آن را با کمک روان‌کننده به آرامی به کانال واژن مادر باردار وارد می‌کند. با جابجایی و چرخش مبدل تصاویر بر روی مانیتور نمایش داده می‌شوند. پس از اتمام روند معاینه مبدل خارج شده و بیمار بلافاصله می‌تواند به فعالیت‌های عادی خود مشغول شود.
سونوگرافی ترانس واژینال در اوایل بارداری
یکی از کاربردهای مهم سونوگرافی واژینال، تایید اولیه بارداری و ارزیابی رشد جنین است. با این روش تشخیصی متخصص وجود ساک حاملگی را در رحم تایید می‌کند. سونوگرافی واژینال بارداری به طور معمول در هفته 5 تا 6 بارداری قابل انجام است.
علاوه بر تایید اولیه بارداری و روند رشد جنین، با انجام سونوگرافی واژینال در هفته 6 بارداری ضربان قلب جنین نیز تحت بررسی قرار می‌گیرد. در نتیجه متخصص از بارداری سالم و بی دردسر مادر مطمئن می‌شود.
گذشته از موارد ذکر شده، این روش سونوگرافی در اوایل دوره بارداری با اندازه‌گیری جنین حتی به تخمین سن حاملگی نیز کمک می‌کند.
مطالعه بیشتر: بررسی وزن جنین با سونوگرافی
سونوگرافی ترانس واژینال در اواسط بارداری
در طول 3 ماهه دوم بارداری، سونوگرافی واژینال به منظور ارزیابی طول دهانه رحم توسط متخصص تجویز می‌شود. در نظر داشته باشید دهانه کوتاه رحم، نشان‌دهنده خطر زایمان زودرس است، بنابراین با تشخیص زودهنگام این معضل، درمان سریع‌تر آن امکان‌پذیر خواهد بود.
به عبارت دیگر با نظارت و بررسی طول دهانه رحم، متخصص خطرات مربوط به زایمان زودرس را زودتر شناسایی کرده و برای کاهش آن‌ها دست به کار می‌شود.
مطالعه بیشتر: سونوگرافی هفته هفتم بارداری
کاربرد سونوگرافی واژینال در دوران بارداری
گذشته از فواید انجام سونوگرافی واژینال در اوایل و اواسط بارداری، این روش تصویربرداری به تشخیص زودهنگام حاملگی خارج از رحم و خونریزی واژینال نیز کمک می‌کند. به زبان ساده، سونوگرافی واژینال در تشخیص قرار گرفتن جنین در خارج رحم، درون لوله فالوپ و لانه‌گزینی ناقص آن مفید است.
تشخیص به موقع این نوع حاملگی‌ها بسیار مهم است؛ زیرا حاملگی خارج از رحم خطرات جدی برای سلامت مادر به همراه دارد. در صورتی که بدون هیچ دلیلی در دوران بارداری خود خونریزی واژینال را تجربه می‌کنید، با کمک همین روش سونوگرافی بارداری می‌توانید به مشکلات جفت یا سایر عارضه‌ها پی ببرید و برای درمان به موقع آن‌ها دست به کار شوید.
مطالعه بیشتر: تشخیص سقط جنین با سونوگرافی
فواید سونوگرافی واژینال بارداری
سونوگرافی واژینال بارداری با فواید زیادی همراه است که تشخیص زودهنگام ساک بارداری در اوایل هفته 4 تا 5 حاملگی از جمله این مزایا خواهد بود. همچنین با بررسی نحوه ضربان قلب جنین متخصص می‌تواند از بارداری بی‌عیب و نقص مادر مطمئن شود. در ادامه برخی دیگر از فواید انجام سونوگرافی واژینال را در دوران بارداری توضیح می‌دهیم:
- کیفیت تصویربرداری پیشرفته: نزدیکی مبدل به اندام‌های لگن تصاویری با وضوح بالا ارائه می‌دهد که شناسایی و ارزیابی موقعیت جنین در حال رشد یا سایر ساختارهای درون رحم را آسان می‌کند.
- توانایی تشخیص زودهنگام: این نوع سونوگرافی حاملگی مولار، چند قلویی و غیره را خیلی زود تشخیص می‌دهد. تشخیص به موقع عارضه‌ها و ناهنجاری‌ها تاثیر قابل توجهی بر مدیریت روند بارداری و نتیجه آن دارد.
- امکان نظارت لحظه‌ای: تصویربرداری بلادرنگ نظارت مداوم بر رشد جنین و سلامت اندام‌های تولید مثل مادر را تسهیل می‌کند. این روش تشخیصی در بارداری‌های پرخطر نیازمند به ارزیابی‌های مکرر، مفید خواهد بود.
تفاوت سونوگرافی شکم و سونوگرافی واژینال بارداری
با اینکه سونوگرافی واژینال بارداری از فواید و کاربردهای زیادی برخوردار است اما در برخی موارد سونوگرافی شکم نیز می‌تواند جایگزین آن محسوب شود. ناگفته نماند این 2 روش تشخیصی تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند که آن‌ها را در این جدول ذکر می‌کنیم:
| ویژگی | سونوگرافی واژینال | سونوگرافی شکم |
|---|---|---|
| وضوح تصاویر | کیفیت بالا، تصاویر دقیق از لگن | کیفیت پایین، نما کلی از شکم |
| تشخیص درست | موفق در اوایل بارداری | توانایی تشخیص ضعیف در اوایل بارداری |
| راحتی مراحل اجرا | همراه با ناراحتی جزئی | بدون هیچ ناراحتی |
| کاربرد | اوایل بارداری و بروز بیماری‌های خطرناک | اواسط بارداری |
ممنوعیت انجام سونوگرافی واژینال بارداری
شرایط خاصی وجود دارند که به دلیل خطرات بالقوه یا موارد منع، نباید سونوگرافی واژینال را در دوران بارداری انجام داد. برای مثال به هنگام پارگی زودرس و بدون انقباض غشا یا کیسه آب، به منظور جلوگیری از عفونت نباید این نوع سونوگرافی را انجام دهید.
همچنین اگر جفت، دهانه رحم را به طور کامل بپوشاند، به دلیل خطر خونریزی باید از انجام سونوگرافی واژینال اجتناب کنید.
سونوگرافی واژینال بارداری عوارضی به همراه دارد؟
سونوگرافی واژینال به طور کلی بی‌خطر و غیرتهاجمی است؛ زیرا هیچ تشعشعی ساطع نخواهد کرد. بدین ترتیب این روش تشخیصی برای مادر و جنین در حال رشد بی‌خطر است. البته برخی از زنان در حین قرار دادن مبدل ناراحتی خفیفی را تجربه می‌کنند که به طور معمول کوتاه و قابل کنترل است.
در نهایت اینکه این نوع سونوگرافی با هیچ عارضه‌ای همراه نیست و تنها شاید در برخی از مادران باردار اضطراب ایجاد کند که البته امری طبیعی خواهد بود.
سخن آخر
در این مطلب توضیح دادیم که سونوگرافی واژینال یک ابزار تشخیص قدرتمند و کاربردی است که در اوایل دوره بارداری و به منظور ارزیابی سلامت اندام‌های تناسلی مادر به کار گرفته می‌شود. در ضمن توانایی این روش تشخیصی در ارائه تصاویر دقیق و تسهیل روند تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی بسیار ارزشمند است.
با اینکه سونوگرافی واژینال با ناراحتی جزئی همراه خواهد بود اما مزایای آن نسبت به سایر روش‌های تشخیصی همانند سونوگرافی شکم بیشتر است. البته برای انجام این روش تشخیصی باید از متخصصان و اپراتورهای حرفه‌ای کمک و راهنمایی بگیرید تا به نتیجه دلخواه خود برسید.
دیدگاه‌ها