با آناتومی عروق صورت و عضلات آن بیشتر آشنا شوید.

­از سونوگرافی های هندهلد یا همان دستگاه های سونوگرافی پرتابل توسط متخصصین زیبایی و برای پیدا کردن نقشه عروق و عضلات صورت استفاده می شود. استفاده از سونوگرافی موبایل باعث ارتقاع سطح امنیت بیمار و جلوگیری از تزریق های ناموفق شده است. برای آموزش سونوگرافی صورت ابتدا لازم خواهد بود تا با آناتومی عروق و عضلات صورت و گردن بیشتر آشنا شویم.

آناتومی عروق و عضلات صورت و گردن

یکی از شاخه های اصلی عروق صورت که از کاروتید منشعب می شود، شریان صورت شاخه ای (شریان ماگزیلاری خارجی در متون قدیمی) از شریان کاروتید خارجی است که ساختارهای سطحی صورت را تامین می کند.

فیشیال آرتری

شریان صورت (فیشیال آرتری) در مثلث کاروتید از شریان کاروتید خارجی، کمی بالاتر از شریان زبانی و تحت پوشش راموس فک پایین آغاز می‌شود. این ماهیچه به صورت مورب از زیر ماهیچه دایجستیک و‌ استایلوهیوئید عبور می‌کند، تا وارد شیاری در سطح خلفی غده زیر فکی شود. سپس از روی فک پایین در زاویه قدامی- تحتانی ماستر به سمت بالا خمیده می شود؛ از روی گونه تا زاویه دهان به جلو و به سمت بالا عبور می کند، سپس در امتداد کنار بینی بالا می رود و به قسمت داخلی چشم، تحت نام شریان انگولار ختم می شود.

این شاخه شریان میبایست حتما توسط سونوگرافی پرتابل شناسایی و انشعابات آن نیز اسکن شوند. به اشتباه بلاک یا پرس کردن این شریان می تواند عواقب جبران ناپذیری برای بیمار ایجاد کند. شریان صورت به طرز قابل توجهی پرپیچ و خم بوده و در افراد مختلف دارای واریانت است. پیچ و خم این شریان برای سازگاری خود با حرکات گردن مانند حرکات حلق در حالت های مختلف و حرکات صورت مانند فک پایین، لب ها و گونه ها است.

در گردن، منشأ فیشیال آرتری سطحی است و به راحتی توسط دستگاه سونوگرافی هندهلد قابل اسکن می باشد؛ این شریان توسط پوسته، پلاتیسما و فاسیا پوشانده شده است. سپس از زیر عضلات گستریک و استایلوهیوئید و بخشی از غده زیر فکی عبور می کند، اما به صورت سطحی به عصب هیپوگلاسال خواهد رسید.

فیشیال آرتری بر روی constrictor های حلق میانی و حلقی فوقانی قرار دارد. این رگ روی صورت، جایی که از روی بدنه فک می گذرد، نسبتاً سطحی است که این امر اسکن آن توسط دستگاه سونوگرافی را آسان تر خواهد. فیشیال ارتری در مسیر خود روی صورت، توسط پوسته، چربی گونه و در نزدیکی زاویه دهان، توسط پلاتیسما، ریسوریوس و زیگوماتیکوس ماژور پوشیده شده است. بر روی buccinator و levator anguli oris قرار دارد و از رو یا زیر سر فرواوربیتال مربوط به levator labii superioris عبور می کند.

سیاهرگ قدامی صورت

سیاهرگ قدامی صورت (anterior facial vein) در کنار/خلفی فیشیال آرتری قرار دارد و مسیر مستقیم تری را در سراسر صورت طی می کند. سیاهرگ قدامی صورت در گردن به صورت سطحی نسبت به شریان خود قرار دارد و می تواند به عنوان نشانی برای پیدا کردن شریان توسط سونوگرافی پرتابل نیز استفاده شود.

آناتومی عروق صورت و شاخه های شریان آن

شاخه های شریان صورت به دو دسته گردنی و فیشیال تقسیم می شوند.

عروق گردنی صورت

شریان پالاتین (ascending palatine artery)

شریان پالاتین ascending ، یک شریان در سر است که از شریان صورت منشعب می شود و به سمت عضله منقبض کننده حلقی فوقانی می رود. شریان پالاتینascending نزدیک به مبدأ شریان صورت ایجاد می‌شود و از بین استیلولوسوس و استیلوفارنژئوس به سمت حلق می‌رود و در امتداد آن بین منقبض کننده حلقی فوقانی و medial pterygoid muscle تا نزدیک قاعده جمجمه ادامه می‌یابد.

شاخه لوزه‌ای شریان صورت (Tonsillar branch)

شاخه لوزه‌ای شریان صورت، بین ماهیچه‌های pterygoideus internus و styloglossus بالا می‌رود.

شریان سابمنتال شاخه ای (Submental artery)

شریان سابمنتال شاخه ای از شریان صورت است که در قسمت زیرین چانه قرار دارد. اسکن این شریان توسط سونوگرافی پرتابل تقریبا آسان می باشد.

شاخه‌های غده‌ای شریان صورت (Glandular branches)

شاخه‌های غده‌ای شریان صورت (شاخه‌های زیر فکی) از سه یا چهار رگ بزرگ تشکیل شده‌اند که غده زیر فکی را تأمین می‌کنند، برخی از آنها به عضلات مجاور غدد لنفاوی نیز کشیده می‌شوند. عضلات صورت نیز باید توسط متخصص زیبایی و دستگاه سونوگرافی صورت به خوبی اسکن شوند.

عروق فیشیال صورت

شریان لبی تحتانی (Inferior labial artery)

شریان لبی تحتانی (شاخه لبی تحتانی شریان صورت) در نزدیکی زاویه دهان به عنوان شاخه ای از شریان صورت ایجاد می شود، به سمت بالا و جلو از زیر مثلثی عبور می کند. این شریان با نفوذ به orbicularis oris، در یک مسیر پرپیچ و خم در امتداد لبه لب پایین، بین عضله و غشای مخاطی وارد خواهد شد و غدد لبیال، غشای مخاطی و ماهیچه های لب پایین را تامین می کند. یکی از تزریق های اشتباه که توسط سونوگرافی پرتابل می توان از وقوع آن جلوگیری کرد، مربوط به این شریان می باشد.

شریان لبی فوقانی (Superior labial artery)

شریان لبی فوقانی (شاخه لبی فوقانی شریان صورت) بزرگتر و آشکارتر از شریان لبی تحتانی است. این مسیر مشابهی را در امتداد لبه لب بالایی دنبال می‌کند که بین غشای مخاطی و orbicularis oris قرار دارد و با شریان طرف مقابل، آناستوموز می‌شود. این شریان خونرسانی لب فوقانی را تأمین می کند و در مسیر خود دو یا سه رگ ایجاد می کند که به سمت بینی بالا خواهند رفت.

 

شاخه بینی جانبی شریان صورت (Lateral nasal branch to nasalis muscle)

شاخه بینی جانبی شریان صورت (شریان بینی جانبی) در کنار بینی بالا می رود. این شریان برای پزشکانی که کار اصلاح بینی توسط فیلر انجام می دهند، بسیار حایز اهمیت است، چراکه بلاک یا پرس شدن این شریان می تواند موجب نکروز و یا عواقب سخت تری شود. حتما بینی بیمار خود را پیش از تزریق فیلر توسط سونوگرافی پرتابل اسکن کنید. عضله بینی یک عضله اسفنکتر مانند است؛ یک قسمتtransverse و یک قسمت آلار دارد که غضروف بینی را فشرده می کند و می تواند سوراخ های بینی را FLARE کند.

شریان Angular

شریانAngular یک انشعاب از قسمت انتهایی شریان صورت است که تا زاویه میانی مدار چشم بالا می رود و با آناستوموز شدن با شاخه پشتی بینی شریان چشمی، به پایان می رسد و کیسه اشکی، عضله چشمی و قسمت بیرونی بینی را خونرسانی می کند. پیدا کردن این شریان توسط سونوگرافی همراه یکی از مهمترین اهداف سونوگرافی صورت می باشد.

آناتومی عضلات صورت

همچنین عضلات صورت عبارتند از:

بوکسیناتور (Buccinator)

بوکسیناتور، یک عضله چهار ضلعی نازک است که فاصله بین فک بالا و فک پایین را در کنار صورت اشغال می کند. و قسمت قدامی گونه یا دیواره جانبی حفره دهان را تشکیل می دهد.

کانینوس (levator anguli oris)

levator anguli oris (کانینوس) یکی از عضله های صورت است که از حفره نیش، بلافاصله زیر سوراخ فرواوربیتال خارج می شود و زاویه دهان را به صورت داخلی بالا می برد.

عضله levator labii superioris

levator labii superioris عضله ای از بدن انسان است که برای expression صورت استفاده می شود. ورقه ای پهن است که منشاء آن از کناره بینی تا استخوان زیگوماتیک امتداد دارد. ترزیق اشتباه بوتاکس به عضلات می تواند موجب کم اثری تزریق و یا دفرمگی صورت بیمار شود، این موضوع اسکن صورت با سونوگرافی را واجب می کند.

عضله levator labii superioris alaeque nasi

عضله levator labii superioris alaeque nasi که از منشا لاتین آن ترجمه شده، “بالابر لب بالایی و بال بینی” است. عضله به قسمت فوقانی پیشانی فک بالا چسبیده و وارد پوست قسمت جانبی سوراخ بینی و لب بالایی می شود.

عضله بالابر کامی (levator veli palatine)

بالابر کامی عضله بالابر soft palate در بدن انسان است. از شبکه حلقی ایجاد می شود. در حین بلع، منقبض می شود و soft palate را بالا می برد تا از ورود غذا به نازوفارنکس جلوگیری کند.

ماستر (Masseter)

در آناتومی انسان، ماستر یکی از ماهیچه های جویدن است. این ماهیچه تنها در پستانداران یافت می شود و به ویژه در گیاهخواران برای تسهیل جویدن مواد گیاهی مناسب است. بارزترین عضله جویدن، ماهیچه ماستر می باشد، این عضو سطحی و یکی از قوی ترین ماهیچه ها است.

عضله منتالیس (Mentalis)

عضله منتالیس، یک عضله مرکزی جفتی لب پایینی است که در نوک چانه قرار دارد. از منتوم فک پایین منشا می گیرد و به بافت نرم چانه وارد می شود. گاهی اوقات به آن “pouting muscle” نیز می گویند؛ زیرا لب پایین را بالا می برد و باعث ایجاد چین و چروک در چانه می شود.

عضله پالاتوگلوسوس (Palatoglossus)

عضله پالاتوگلوسوس یا عضله پالاتوگلوسال ماهیچه ای از کام نرم و عضله بیرونی زبان است. سطح آن توسط مخاط دهان پوشیده شده و قوس پالتوگلوسال قابل مشاهده را تشکیل می دهد.

عضله پالاتوفارنجئوس (Palatopharyngeus)

عضله پالاتوفارنجئوس (پالاتوفارنکس یا فارنگوپالاتینوس) عضله کوچکی در سقف دهان است. این یک فاسیکلوس گوشتی و دراز می باشد که در وسط باریکتر از دو انتها بوده و توسط غشای مخاطی که سطح آن را پوشانده است، قوس پالاتوفارنکس را تشکیل می دهد.

عضله پلاتیسما (Platysma)

عضله پلاتیسما یک عضله سطحی گردن انسان است که روی استرنوکلیدوماستوئید همپوشانی دارد. سطح قدامی گردن را به صورت سطحی می پوشاند. هنگامی که منقبض می شود، یک چروک خفیف در گردن ایجاد می کند و در هر دو طرف گردن یک اثر “bowstring” خواهد داشت.

عضله پروسروس (Procerus)

عضله پروسروس (pyramidalis nasi)، یک لغزش هرمی کوچک از عضله به عمق عصب مداری فوقانی، شریان و ورید است. Procerus در لاتین به معنای بلند یا کشیده است.

عضله ریسوریوس (Risorius)

عضله ریسوریوس، ماهیچه ای از حالت چهره است، از فاسیا روی غده پاروتید ایجاد می شود و در زاویه دهان قرار می گیرد. این عضله توسط عصب صورت (CN VII) تامین می شود؛ ممکن است در برخی افراد وجود نداشته یا نامتقارن باشد. این عضله در هنگام لبخند زدن، زاویه دهان را جمع می کند. هنگام ترزیق در این نواحی بهتر است مانند دیگر نقاط صورت حتما از سونوگرافی پرتابل استفاده شود.

Styloglossus

عضله styloglossus یک عضله جفت دو طرفه زبان است. در استیلوئید پروسس استخوان تمپورال منشا می گیرد؛ از کنار زبان وارد می شود و برای بالا بردن و جمع کردن زبان عمل می کند. این عصب توسط عصب هیپوگلوسال (عصب جمجمه ای XII) عصب دهی می شود.

عضله بینی (Nasalis)

عضله بینی یک عضله اسفنکتر مانند است و یک قسمت transverse و یک قسمت آلار دارد. غضروف بینی را فشرده می کند و می تواند سوراخ های بینی را “FLARE” کند. برخی از افراد می توانند از آن برای بستن سوراخ های بینی استفاده کنند تا از ورود آب هنگامی که زیر آب هستید، جلوگیری کنند.

در پایان باید گفت که بررسی آناتومی صورت و شرایط آن برای جلوگیری از عوارض تزریق انواع ژل یا حتی درمان مشکلات پوستی به وجود آمده اهمیت بسیاری دارد. یکی از بهترین دستگاه هایی که پزشکان می توانند به این منظور از آن استفاده کنند، دستگاه سونوگرافی هندهلد مدل L5PC  است. شما می توانید ضمن دریافت مشاوره از کارشناسان ما در ایده گستر قدرت، آموزش سونوگرافی را به طور کامل ببینید و بتوانید بهترین تشخیص و درمان را داشته باشید.