وارد هفته هجدهم بارداری شده‌اید و احتمالاً منتظر دیدن تغییرات جدید در جنین هستید، چرا که در این هفته، اندام‌های او تقریباً کامل شده‌اند و حرکت‌هایش را بهتر حس می‌کنید. اما آیا رشد او طبیعی است؟ همه چیز طبق انتظار پیش می‌رود؟ همه این پرسش‌ها دغدغه‌هایی هستند که بسیاری از مادران باردار را نگران می‌کنند.
سونوگرافی هفته هجدهم یکی از معاینات مهم بارداری است که می‌تواند به این نگرانی‌ها پاسخ دهد. در این سونوگرافی، پزشک اندازه‌های جنین را بررسی می‌کند، وضعیت اندام‌های حیاتی او را می‌سنجد و در صورت امکان، جنسیت او را هم تشخیص می‌دهد.
اگر می‌خواهید بدانید که این سونوگرافی چه اطلاعاتی به شما می‌دهد و چرا انجام آن ضروری است، ادامه مطلب را از دست ندهید.
سونوگرافی هفته هجدهم بارداری چیست؟
سونوگرافی هفته هجدهم بارداری که با نام سونوگرافی آنومالی نیز شناخته می‌شود، یکی از مهمترین معاینات دوران بارداری است که بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود. این سونوگرافی به پزشک کمک می‌کند تا رشد جنین را ارزیابی کرده و ناهنجاری‌های احتمالی را بررسی کند.
در این مرحله، پزشک اندازه‌گیری‌های دقیقی روی اندام‌های داخلی و خارجی جنین انجام می‌دهد. بخش‌هایی مانند مغز، قلب، کلیه‌ها، ریه‌ها، ستون فقرات، شکم و اندام‌های حرکتی به دقت بررسی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز به‌درستی در حال رشد است. علاوه بر این، جنسیت جنین نیز معمولاً در این سونوگرافی قابل تشخیص است.
هدف اصلی سونوگرافی آنومالی، شناسایی هرگونه نقص یا ناهنجاری ساختاری در جنین است. این بررسی می‌تواند به والدین و پزشک کمک کند تا در صورت نیاز، برای اقدامات پزشکی لازم برنامه‌ریزی کنند. سونوگرافی هفته هجدهم یکی از دقیق‌ترین و حساس‌ترین آزمایش‌های دوران بارداری محسوب می‌شود و انجام آن برای اطمینان از سلامت جنین توصیه می‌شود.
سونوگرافی آنومالی چگونه انجام می‌شود؟
روند انجام سونوگرافی آنومالی در هفته هجدهم تا بیست و دوم بارداری تفاوت زیادی با سایر سونوگرافی‌های دوران بارداری ندارد. در تاریخ تعیین‌شده، باید به همراه یک همراه به مرکز تصویربرداری مراجعه کنید. برای به‌دست آوردن تصاویر واضح‌تر و دقیق‌تر، معمولاً از شما خواسته می‌شود که مثانه خود را تا حدی پر نگه دارید، زیرا این کار می‌تواند وضوح تصاویر را بهبود ببخشد.
برخلاف سونوگرافی‌های سه‌ماهه اول که در برخی موارد به‌صورت واژینال انجام می‌شوند، سونوگرافی آنومالی کاملاً از روی شکم انجام می‌شود. در این مرحله، شما روی تخت مخصوص دراز می‌کشید، سپس پزشک یا تکنیسین مقداری ژل مخصوص را روی شکم شما پخش کرده و دستگاه سونوگرافی را روی پوست حرکت می‌دهد. این دستگاه امواج فراصوتی را ارسال کرده و تصاویری از جنین را روی مانیتور نمایش می‌دهد.
در طول سونوگرافی، پزشک اندازه‌گیری‌های لازم را انجام داده و قسمت‌های مختلف بدن جنین را بررسی می‌کند. مواردی که در این اسکن مورد ارزیابی قرار می‌گیرند شامل سر و مغز، ستون فقرات، قلب، کلیه‌ها، شکم، دست و پاها و سایر اندام‌های داخلی است. علاوه بر این، در بسیاری از موارد، جنسیت جنین نیز در این سونوگرافی مشخص می‌شود.
مطالعه بیشتر: جنسیت جنین در سونوگرافی
این فرآیند معمولاً ۴۵ تا ۷۵ دقیقه زمان می‌برد و انجام آن توسط تکنیسین سونوگرافی صورت می‌گیرد. اما تفسیر نتایج بر عهده پزشک متخصص زنان و زایمان است که پس از بررسی، اطلاعات لازم را درباره وضعیت سلامت جنین در اختیار شما قرار می‌دهد.
تفاوت سونوگرافی آنومالی و سونوگرافی NT
سونوگرافی NT و سونوگرافی آنومالی هر دو از بررسی‌های مهم دوران بارداری محسوب می‌شوند، اما از نظر زمان انجام، هدف و اطلاعات ارائه‌شده با یکدیگر تفاوت دارند.
سونوگرافی NT معمولاً در هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌شود و هدف اصلی آن اندازه‌گیری ضخامت مایع پشت گردن جنین (ناحیه‌ی نیمه‌شفاف نوکال) است. این بررسی به پزشک کمک می‌کند تا خطر ناهنجاری‌های کروموزومی، به‌ویژه سندرم داون، تریزومی ۱۸ و تریزومی ۱۳ را ارزیابی کند. NT بالا ممکن است نشان‌دهنده‌ی ریسک بالاتر مشکلات ژنتیکی یا نقایص قلبی مادرزادی باشد، اما برای تشخیص قطعی، آزمایش‌های تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا NIPT توصیه می‌شود.
در مقابل، سونوگرافی آنومالی که در هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود، یک بررسی جامع برای ارزیابی رشد و سلامت کلی جنین است. در این سونوگرافی، پزشک بخش‌های مختلف بدن جنین، از جمله جمجمه، مغز، ستون فقرات، قلب، کلیه‌ها، اندام‌های داخلی و اندام‌های حرکتی را بررسی می‌کند تا از عدم وجود ناهنجاری‌های ساختاری اطمینان حاصل کند. همچنین، در این مرحله جنسیت جنین نیز قابل تشخیص است.
به‌طور کلی، سونوگرافی NT بیشتر روی ارزیابی احتمال ناهنجاری‌های کروموزومی تمرکز دارد، در حالی که سونوگرافی آنومالی برای بررسی ناهنجاری‌های ساختاری و رشد جنین انجام می‌شود. هر دو سونوگرافی نقش بسیار مهمی در پایش سلامت جنین دارند و انجام به‌موقع آن‌ها می‌تواند به شناسایی مشکلات احتمالی و تصمیم‌گیری مناسب کمک کند.
سونوگرافی NT؛ بررسی سلامت کروموزومی جنین
سونوگرافی NT معمولاً در سه ماهه اول بارداری انجام می‌شود و یکی از معاینات ضروری برای بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی جنین است. این سونوگرافی بر اساس اندازه‌گیری ناحیه‌ای به نام nuchal translucency در پشت گردن جنین انجام می‌شود تا احتمال بیماری‌هایی مانند سندرم داون یا مشکلات قلبی ارزیابی شود.
سونوگرافی هفته هجدهم؛ بررسی دقیق‌تر رشد جنین
سونوگرافی سونوگرافی هفته هجدهم در سه ماهه دوم بارداری، بین هفته ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود و بررسی‌های جزئی‌تری روی اندازه‌ها و ویژگی‌های اندام‌های جنین انجام می‌دهد. در این سونوگرافی، پزشک بخش‌های مختلف بدن جنین از جمله قلب، مغز، گردن، کلیه‌ها، مثانه، دست و پاها و حتی انگشتان کوچک او را ارزیابی می‌کند.
یکی از ویژگی‌های جالب سونوگرافی آنومالی، امکان شنیدن صدای قلب جنین است که در صورت وجود ضربان نا منظم، پزشک می‌تواند علت آن را بررسی کند. علاوه بر این، در این سونوگرافی شرایط رحم، نحوه قرارگیری جفت و میزان مایع آمنیوتیک نیز ارزیابی می‌شود.
بطور کلی، هر دو سونوگرافی NT و آنومالی اهمیت زیادی دارند و انجام هرکدام در زمان مشخص شده، اطلاعات مهمی در مورد رشد و سلامت جنین ارائه می‌دهد.
سونوگرافی آنومالی چه زمانی انجام می‌شود؟
بهترین زمان برای انجام سونوگرافی هفته هجدهم بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری است، چرا که در این مرحله، جنین به اندازه‌ای رشد کرده که پزشک می‌تواند اندام‌های حیاتی او را به دقت بررسی کند. معمولاً این سونوگرافی بعد از ۱۹ هفته و نیمگی بارداری انجام می‌شود، چون در این زمان، جزئیات بدن جنین واضح تر شده و تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی راحت‌تر است.
یکی از دلایل اهمیت انجام این سونوگرافی در این بازه زمانی، وجود فرصت کافی برای بررسی و پیگیری مشکلات احتمالی است. اگر پزشک موردی غیرطبیعی مشاهده کند، می‌توان آزمایش‌های تکمیلی را انجام داد و تصمیمات لازم را گرفت.
آیا می‌توان زودتر سونوگرافی آنومالی را انجام داد؟
برخی از مادران به دلایل مختلف، مثل شرایط بدنی، نتایج سونوگرافی‌های قبلی یا برنامه‌های شخصی، سونوگرافی آنومالی را زودتر، در هفته ۱۸ بارداری انجام می‌دهند. در این زمان، رشد و تکامل اندام‌های مغز، قلب، کلیه‌ها، جمجمه و اندام‌های جنسی تا حد زیادی مشخص شده است.
البته، اگر این سونوگرافی خیلی زودتر، مثلاً در هفته ۱۷ انجام شود، ممکن است برخی ناهنجاری‌ها به دلیل کوچک بودن جنین و رشد ناکامل اندام‌ها به‌درستی شناسایی نشوند. به همین دلیل، معمولاً توصیه می‌شود که مادران برای نتایج دقیق‌تر تا هفته ۱۸ تا ۲۲ صبر کنند.
چرا زمان‌بندی این سونوگرافی مهم است؟
در کشور ما، زمان قانونی برای سقط درمانی تا پیش از ۱۹ هفتگی است، بنابراین، اگر مشکلی جدی در رشد جنین وجود داشته باشد، بهتر است سونوگرافی آنومالی بین هفته ۱۷ تا ۱۸ انجام شود تا فرصت کافی برای بررسی‌های بعدی وجود داشته باشد.
اگر به هر دلیلی نمی‌خواهید این سونوگرافی را در زمان استاندارد انجام دهید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین تصمیم را برای سلامت خود و جنین بگیرید.
مطالعه بیشتر: تشخیص سقط جنین با سونوگرافی
چه بیماری‌هایی در سونوگرافی آنومالی قابل تشخیص است؟
سونوگرافی آنومالی تمامی بیماری‌ها و اختلالات ارثی را نشان نمی‌دهد، اما می‌تواند برخی از مهمترین ناهنجاری‌های مادرزادی را شناسایی کند. این سونوگرافی فرصتی است تا پزشک، اندام‌های جنین را با دقت بررسی کرده و در صورت مشاهده موردی مشکوک، آزمایش‌های تکمیلی را توصیه کند. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است در این بررسی مشخص شوند، عبارتند از:
- آنانسفالی (Anencephaly): یک نقص مادرزادی که در آن بخش‌هایی از مغز و جمجمه جنین تشکیل نمی‌شود.
- سندرم داون: اختلالی کروموزومی که باعث مشکلات رشدی و ذهنی می‌شود.
- بیماری‌های قلبی مادرزادی: مشکلات ساختاری در قلب که می‌تواند بر عملکرد طبیعی آن تأثیر بگذارد.
- اسپینابیفیدا: نقصی که در آن ستون فقرات و نخاع به طور کامل بسته نمی‌شود و ممکن است بخشی از نخاع از بدن خارج شود.
- گاستروشزی: اختلالی که در آن بخشی از روده‌ها از دیواره شکم خارج می‌شود.
- دیسپلازی اسکلتی: اختلال در رشد استخوان‌ها که می‌تواند باعث ناهنجاری‌های اسکلتی شود.
سونوگرافی هفته هجدهم و لحظه تعیین جنسیت
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های سونوگرافی آنومالی، مشخص شدن جنسیت جنین است که در این مرحله از بارداری، اندام‌های جنسی به طور کامل شکل گرفته‌اند و پزشک می‌تواند با دقت بالایی جنسیت را تشخیص دهد.
معمولاً در هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری، احتمال خطا در تعیین جنسیت بسیار کم است، اما اگر جنین در موقعیتی باشد که اندام‌هایش مشخص نباشد، تشخیص دشوار خواهد شد. در چنین شرایطی، پزشک ممکن است نتواند با قطعیت جنسیت را اعلام کند و توصیه کند که پس از چند هفته سونوگرافی مجدد انجام دهید.
اما در بیشتر مواقع، در همین جلسه پزشک جنسیت را به شما می‌گوید و شما می‌توانید برای خرید سیسمونی و آماده کردن اتاق فرزندتان برنامه ریزی کنید.
اگر خیلی زودتر از این زمان می‌خواهید جنسیت جنین را بدانید، سونوگرافی هفته دوازدهم هم می‌تواند نشانه‌هایی از دختر یا پسر بودن جنین بدهد، اما احتمال خطا در آن بیشتر است.
سخن پایانی
سونوگرافی هفته هجدهم بارداری یکی از مهمترین بررسی‌های پزشکی در این دوره است که اطلاعات دقیقی درباره سلامت و رشد جنین ارائه می‌دهد. علاوه بر این، لحظه‌ای هیجان‌انگیز برای والدین است، چون می‌توانند ضربان قلب جنین را بشنوند و جنسیت او را بدانند.
اگر زمان این سونوگرافی نزدیک است، بهتر است با خیال راحت برای آن آماده شوید. در صورت نیاز، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی توصیه کند، پس نگران نباشید و مراحل بعدی را با آرامش دنبال کنید.
دیدگاه‌ها