فهرست مطالب
سونوگرافی جنین یک ابزار حیاتی در مراقبت‌های دوران بارداری است که اطلاعات مهمی را در مورد رشد جنین ارائه می‌دهد. در میان اندازه‌گیری‌های مختلف مربوط به سونوگرافی جنین به طور حتم با علامت اختصاری FL روبرو می‌شوید که در واقع مخفف طول استخوان ران جنین است. این نوع اندازه‌گیری در ارزیابی رشد جنین و سلامت کامل او تاثیر بسزایی دارد. بنابراین برای درک بهتر این علامت اختصاری در سونوگرافی و کسب اطلاعات کافی در مورد اینکه FL در سونوگرافی جنین چیست، توصیه می‌کنیم به راهنمای زیر نگاهی بیندازید.
بررسی معنای FL در سونوگرافی جنین
در سونوگرافی بارداری و جنین FL به استخوان ران جنین اشاره دارد. این نوع اندازه‌گیری به طور معمول در 3 ماهه دوم و سوم بارداری انجام می‌شود و هدف اصلی آن تخمین رشد و تکامل جنین است. طول استخوان ران جنین اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا یکی از قابل اعتمادترین شاخص‌های اندازه جنین به حساب می‌آید.
بنابراین با کمک این نوع اندازه‌گیری می‌توان درک کرد که آیا جنین براساس سن حاملگی مادر رشد مناسب داشته یا به طور کامل رشد نکرده است.
دلیل اهمیت FL در سونوگرافی جنین چیست؟
FL بری ارزیابی و محاسبه سن جنین یا رشد او براساس سن حاملگی کاربرد دارد. در واقع با کمک این نوع اندازه‌گیری می‌توان به سرعت طبیعی رشد جنین یا غیرنرمال بودن روند رشد او پی برد. طول استخوان ران کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از حد انتظار مناسب با سن حاملگی نشان‌دهنده مشکلات بالقوه رشد جنین یا ناهنجاری‌های مادرزادی است.
ناگفته نماند این نوع اندازه‌گیری مربوط به جنین همانند سایر ارزیابی‌ها به متخصصان کمک می‌کند تا سن حاملگی مادر و سن جنین را نیز تخمین بزنند. این مسئله در مواردی مفید است که تاریخ آخرین قاعدگی مادر نامشخص بوده یا اینکه سایر اندازه‌گیری‌ها اختلاف داشته و با هم یکسان نباشند.
اندازه‌گیری منظم FL با سونوگرافی جنین به ردیابی رشد او در طول زمان کمک می‌کند. این نظارت برای شناسایی و تشخیص به موقع هر نوع تغییر، کاربردی و ضروری است. بدین ترتیب متخصصان خیلی سریع می‌توانند دست به کار شوند و برای رفع مشکل جنین چاره‌ای بیندیشند.
مطالعه بیشتر: تشخیص سقط جنین با سونوگرافی
پیش بینی وزن نوزاد به هنگام تولد از طریق FL
از دیگر پاسخ‌های مربوط به اینکه اهمیت FL در سونوگرافی غربالگری چیست، پیش بینی وزن نوزاد به هنگام تولد خواهد بود. اگر اندازه‌گیری FL را با سایر اندازه‌های بیومتریک جنین ترکیب کنید، به طور حتم وزن تخمینی جنین نیز قابل تشخیص خواهد بود.
FL refers to the length of the baby’s femur, the longest bone in the body. Measuring the femur’s length gives healthcare providers a clear picture of the fetal skeletal development and overall growth. (pockethealth)
FL به طول استخوان ران کودک، بلندترین استخوان بدن اشاره دارد. اندازه گیری طول استخوان ران به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی تصویر واضحی از رشد اسکلتی و رشد کلی جنین می دهد
این نوع اطلاعات برای ارزیابی خطر شرایطی همانند محدودیت رشد جنین یا ماکروزومی ( رشد بیش از حد) او بسیار مهم است.
جدول اندازه طول استخوان ران در هفته‌های مختلف بارداری
جدول اندازه FL یا طول استخوان ران در هفته‌های مختلف بارداری به شرح زیر است:
| هفته بارداری | حداقل اندازه FL برحسب میلی‌متر | حداکثر اندازه FL برحسب میلی‌متر | اندازه طبیعی و نرمال FL برحسب میلی‌متر |
| 11 | 6 | 10 | 8 |
| 12 | 7.5 | 12.5 | 10 |
| 13 | 8.5 | 13.5 | 11 |
| 14 | 12 | 18 | 15 |
| 15 | 13.5 | 20.5 | 17 |
| 16 | 18 | 26 | 22 |
| 17 | 21 | 29 | 25 |
| 18 | 23 | 33 | 28 |
| 19 | 25 | 35 | 30 |
اندازه نرمال FL در سونوگرافی جنین
در بخش‌های قبلی توضیح دادیم که FL در سونوگرافی جنین چیست و اکنون نوبت به بررسی اندازه نرمال آن رسیده است. در نظر داشته باشید اندازه نرمال FL یا طول استخوان ران به سن حاملگی بستگی دارد.
متخصصان برای کسب اطلاعات کافی در این مورد، اندازه‌های مربوط به طول استخوان ران را با نمودارهای استاندارد مقایسه می‌کنند تا اندازه‌های متوسط و نرمال برای هفته‌های مختلف بارداری مشخص شود. در ادامه طول نرمال استخوان ران در هفته‌های مختلف بارداری را شرح می‌دهیم:
- هفته 20: حدود 3.2 سانتی‌متر
- هفته 24: 4 سانتی‌متر
- هفته 28: 5 سانتی‌متر
- هفته 32: 6 سانتی‌متر
- هفته 36: 7 سانتی‌متر
این مقادیر براساس عوامل فردی و وضعیت جسمانی متفاوت است و متخصصان باید سایر اندازه‌ها و زمینه‌های کلی رشد جنین را به هنگام تفسیر نتایج FL در نظر بگیرند.
اندازه FL غیرنرمال نشان‌دهنده چیست؟
اگر مشخص شود که طول استخوان ران جنین از محدوده طبیعی فاصله دارد، متخصصان باید تحقیقات کلی بیشتری انجام دهند. در ادامه شرایط کوتاهی یا بلندی طول استخوان ران جنین را شرح می‌دهیم:
- طول کوتاه استخوان ران: FL کوتاه‌تر از حد انتظار نشان‌دهنده رشد محدود جنین است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی همانند نارسایی جفت یا مسائل مربوط به سلامت مادر باشد. در چنین شرایطی پزشکان باید نظارت و آزمایش‌های بیشتری را برای ارزیابی سلامت جنین انجام دهند.
- طول بلند استخوان ران: FL بلندتر از حد انتظار نیز نشان‌دهنده ماکروزومی است که جنین بزرگ‌تر از حد متوسط خواهد بود. این وضعیت به دیابت مادر یا سایر عوامل مرتبط بستگی دارد. در ادامه این شرایط نیز پزشکان برای اطمینان از سلامت مادر و جنین باید سونوگرافی‌های دیگری نیز انجام دهند.
عوارض کوتاه بودن FL در سونوگرافی جنین
یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در مورد FL کوتاه، احتمال بروز محدودیت در رشد جنین است. طول استخوان ران جنین زمانی کوتاه می‌شود که جنین با سرعت مورد نظر رشد نمی‌کند. در صورت بروز چنین شرایطی عوارض مختلفی رخ می‌دهند که عبارت هستند از:
- وزن کم نوزاد به هنگام تولد
- خطر ابتلا به مشکلات مربوط به سلامت کلی در بدو تولد
- تاخیر در رشد
- رشد نادرست مغز
- بروز ناهنجاری‌های مادرزادی
- بروز شرایطی همانند دیسپلازی اسکلتی
- رشد نامتناسب نوزاد
- بروز خطرات بیشتر به هنگام زایمان
- افزایش نیاز به سزارین
- مشکلات تنفسی ناشی از رشد ناکافی ریه‌ها یا بروز سندرم دیسترس تنفسی
- نارسایی جفت
- سندرم متابولیک
- مشکلات قلبی عروقی
- کوتولگی
- آنیوپلوئیدی
دلایل کوتاهی طول استخوان ران در سونوگرافی جنین
شرایط ژنتیکی یکی از دلایل اصلی مربوط به کوتاهی و کوچکی طول استخوان ران است. برای مثال شرایطی همانند سندرم داون یا سندرم ترنر به الگوهای رشد متفاوت منجر می‌شوند و همین مسئله استخوان ران را کوتاه‌تر می‌کند.
سابقه خانوادگی یا ویژگی‌های ارثی نیز بر اندازه و رشد کلی جنین تاثیرگذار خواهد بود. برخی از شرایط مادرزادی همانند آکندروپلازی نوعی کوتولگی است که بر رشد استخوان موثر بوده و منجر به کوتاهی FL می‌شود. برخی دیگر از دلایل بروز این عارضه را در ادامه نام می‌بریم:
- محدودیت رشد جنین
- مسائل مربوط به سلامت مادر
- بیماری‌های اسکلتی
- کمبودهای مربوط به تغذیه مادر ( کمبود ویتامین، پروتئین و مواد معدنی)
- قند حاملگی
- سیگار کشیدن مادر
- مصرف الکل و مواد مخدر
درمان FL کوتاه تشیخص داده شده در سونوگرافی جنین
اگر اندازه طول استخوان ران جنین در سونوگرافی کوتاه‌تر از حد معمول باشد، با نظارت و پیگیری متخصصان شاید بتوان این عارضه را رفع کرد. سونوگرافی منظم و افزایش دفعات آن برای نظارت بر رشد و تکامل جنین در طول زمان مفید است.
این نوع ارزیابی‌های منظم ثابت ماندن یا بدترشدن وضعیت طول استخوان ران جنین را اعلام می‌کنند. در صورت شناسایی این عارضه، متخصصان می‌توانند با جراحی یا بلند کردن ساق پا از طریق دستگاه‌های تخصصی به بهبود این عارضه کمک کنند.
برای درمان طول کوتاه FL حتی می‌توان از روش‌های درمانی ترکیبی نیز کمک گرفت. به طور کلی این روش‌های درمانی به بهبود وضعیت پای کودک کمک می‌کنند. از این رو بررسی وضعیت و اندازه FL در طول سونوگرافی بسیار حائز اهمیت است و نباید آن را دست کم بگیرید.
اندازه‌گیری قد جنین براساس FL
قد جنین که اغلب به عنوان طول تخمینی جنین یا طول تاج تا پاشنه گفته می‌شود با استفاده از طول استخوان ران و سایر اندازه‌گیری‌ها قابل بررسی است. با اینکه تنها با اندازه‌گیری FL نمی‌توان قد جنین را برآورد کرد اما طول استخوان ران یک جزء کلیدی در تخمین اندازه قد جنین محسوب می‌شود.
قد جنین تا قبل از هفته 8 بارداری حتی به یک سانتی‌متر نیز نمی‌رسد اما بعد از هفته 8 حاملگی، هر هفته شاهد رشد قد او خواهیم بود. متخصصان برای اندازه‌گیری قد جنین باید بین هفته 8 تا 20 بالای سر تا باسن جنین را ارزیابی کنند.
همچنین برای اندازه‌گیری قد بعد از هفته 20 باید از بالای سر تا نوک انگشتان پا را تحت بررسی قرار دهند. در نظر داشته باشید بین هفته 39 تا 41 بارداری قد جنین با تغییرات زیادی همراه نیست و متخصصان در همین زمان می‌توانند قد جنین را تشخیص دهند.
مطالعه بیشتر: سونوگرافی سه ماهه اول
آیا محاسبه دقیق قد جنین براساس FL امکان‌پذیر است؟
با اینکه سونوگرافی ابزاری ارزشمند برای ارزیابی رشد و نمو جنین است اما اندازه‌گیری قد جنین از طریق بررسی طول استخوان ران و سایر اندازه‌ها کمی چالش برانگیز است. نمی‌توان گفت این اندازه‌گیری همیشه درست و دقیق خواهد بود؛ زیرا عوامل مختلفی بر روی طول استخوان ران موثر هستند.
فراموش نکنید سونوگرافی جنین و اندازه‌گیری‌هایی همانند طول استخوان ران بیشتر برای تخمین هستند و به طور دقیق نمی‌توان قد جنین را تشخیص داد. این تخمین‌ها نیز براساس فرمول‌های تعیین‌شده و نمودارهای رشد قابل تشخیص خواهند بود.
سخن آخر
در نهایت اینکه طول استخوان ران جنین یکی از اندازه‌گیری‌های مهم در طول انجام سونوگرافی جنین است؛ زیرا اطلاعات کاملی در مورد رشد و تکامل جنین ارائه می‌دهد. با درک و بررسی اندازه نرمال FL، انجام مراقبت‌های دوران بارداری تسهیل می‌یابد و با خیالی آسوده می‌توانید منتظر فرزند سالم و دلبند خود باشید.
ناگفته نماند برای اینکه نتیجه درستی از سونوگرافی جنین به دست آورید، باید به سراغ مطب‌ها و کلینیک‌هایی بروید که از تجهیزات مدرن و سالم استفاده می‌کنند. هر چه دستگاه سونوگرافی کلینیک منتخب به روزتر باشد، به طور حتم نتیجه حاصل از ارزیابی رشد جنین نیز قابل قبول‌تر خواهد بود.
دیدگاه‌ها